Γράφει ο Δρ. Ιωάννης Κ. Ράπτης – μαιευτήρας, χειρουργός γυναικολόγος
Τί σημαίνει VBAC;
To VBAC προκύπτει από τα αρχικά της αγγλικής φράσης Vaginal Birth After Ceasarean.
Τί διαφορά έχει ένας τοκετός VBAC από έναν κανονικό τοκετό;
Η βασική διαφορά έγκειται στην εντατικότερη παρακολούθηση τόσο της μητέρας όσο και του παιδιού κατά τη διάρκεια της γέννας.
Οι περισσότερες γυναίκες επιτυγχάνουν έναν VBAC χωρίς οποιαδήποτε επιπλοκή. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια του υπάρχει μια μικρή πιθανότητα η παλιά τομή της μήτρας να ανοίξει (ρήξη μήτρας). Αυτό μπορεί να καταστεί επικίνδυνο τόσο για την μητέρα όσο και για το παιδί.
Τί είναι η ρήξη της μήτρας και ποιές μπορεί να είναι οι επιπτώσεις της;
Η ρήξη μπορεί να συμβεί, όταν η ουλή της μήτρας από την προηγηθείσα καισαρική τομή ανοίξει κατά τη διάρκεια του τοκετού, λόγω της τάσης που δημιουργούν οι ωδίνες. Η πολύ σπάνια αυτή επιπλοκή μπορεί λόγω βαριάς αιμορραγίας, να καταστεί απειλητική για τη ζωή τόσο της μητέρας όσο και του παιδιού. Σε περίπτωση εμφάνισης της επιπλοκής πραγματοποιείται επείγουσα καισαρική τομή.
Να σημειωθεί βέβαια πως ρήξη μήτρας, σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να προκύψει καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ακόμη και σε εγκυμονούσες χωρίς ιστορικό επέμβασης στη μήτρα.
Πόσες πιθανότητες υπάρχουν να γίνει ρήξη της μήτρας σε μια γυναίκα που γεννά φυσιολογικά μετά από μία καισαρική;
Οι πιθανότητες είναι πολύ λίγες. Μόνο περίπου 1 στις 200 γυναίκες που επιχειρούν έναν VBAC, δηλαδή ποσοστό περίπου 0,5% θα πάθει ρήξη μήτρας.
Ποιά είναι η πιθανότητα να καταφέρω να γεννήσω φυσιολογικά μετά από μία καισαρική τομή;
Η πιθανότητα είναι πολύ υψηλή και εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες.
Για παράδειγμα, ο λόγος πραγματοποίησης καισαρικής τομής, το χρονικό διάστημα που παρεμβλήθηκε μεταξύ της επέμβασης και της νέας εγκυμοσύνης, η ύπαρξη ή μη φυσιολογικού τοκετού στο ιστορικό, το βάρος της εγκύου είναι μερικοί μόνο από τους παράγοντες που καθορίζουν την πιθανότητα επιτυχίας ενός VBAC.
Σε γενικές γραμμές περίπου το 75% των γυναικών με προηγηθείσα καισαρική τομή καταφέρνουν να έχουν έναν επιτυχημένο VBAC.
Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα ενός VBAC τοκετού;
Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα συνίσταται στην αποφυγή μιας νέας καισαρικής τομής και όλων των μειονεκτημάτων με τα οποία αυτή συνοδεύεται.
Αποφεύγονται οι κίνδυνοι ενός ανοιχτού χειρουργείου κοιλίας, οι πόνοι μετά την γεννά είναι πολύ λιγότεροι, η κινητοποίηση της μητέρας και η επάνοδος στις φυσιολογικές δραστηριότητες είναι ταχύτερη, η παραμονή στο νοσοκομείο μικρότερη, το νεογέννητο είναι λιγότερο πιθανό να αντιμετωπίσει προβλήματα με την αναπνοή του τις πρώτες στιγμές μετά τη γέννηση του, κτλ.
Επίσης, καλύπτεται η ανάγκη πολλών γυναικών να βιώσουν την εμπειρία ενός φυσιολογικού τοκετού.
Σε ποιές περιπτώσεις δε συνιστάται ο VBAC τοκετός;
Χρονικό διάστημα μικρότερο των 6 μηνών μεταξύ της επέμβασης και της ακόλουθης εγκυμοσύνης, η επιμήκης τομή της μήτρας και το ιστορικό ρήξης της μήτρας αποτελούν τους βασικούς λόγους αποφυγής ενός VBAC τοκετού. Στις περιπτώσεις αυτές, η πιθανότητα ρήξης της μήτρας αυξάνεται σε μεγάλο βαθμό.
Πρόσφατα γέννησα με καισαρική τομή. Τί πρέπει να κάνω, ώστε στην επόμενη εγκυμοσύνη μου να καταφέρω να γεννήσω φυσιολογικά;
Σημαντικό ρολό παίζει το χρονικό διάστημα που θα παρεμβληθεί μέχρι την επόμενη εγκυμοσύνη.
Τα καλύτερα αποτελέσματα σε VBAC τοκετό παρατηρούνται, όταν μεταξύ της επέμβασης και της νέας εγκυμοσύνης, έχει μεσολαβήσει διάστημα τουλάχιστον δύο ετών. Ένα διάστημα που εξασφαλίζει τη σωστή επούλωση της μήτρας.
Η αποφυγή λήψης βάρους πριν την εγκυμοσύνη, ο εντατικός έλεγχος κατά τη διάρκεια αυτής και η πιστή εφαρμογή των οδηγιών του ιατρού, μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη ενός VBAC τοκετού.
Τέλος, η επιλογή του ιατρού παίζει καθοριστικό ρολό. Στη σύγχρονη μαιευτική η λογική του‚ “Μια φορά καισαρική – Πάντα καισαρική” θεωρείται τουλάχιστον παρωχημένη.
Παράλληλα, ο μαιευτήρας δεν αρκεί να είναι ενημερωμένος για τις ιδιαιτερότητες ενός VBAC τοκετού. Η εμπειρία σε θέματα εγκυμοσύνης υψηλού κίνδυνου και επιπλεγμένων τοκετών πρέπει να είναι δεδομένη. Μόνο έτσι μπορεί να εξασφαλιστεί μια ασφαλής καθοδήγηση της εγκύου και η αποτελεσματική αντιμετώπιση τυχόν επιπλοκών.
Δρ. Ιωάννης Κ. Ράπτης – μαιευτήρας-χειρουργός γυναικολόγος
