Γράφει η Αλεξάνδρα Κοσμαρίκου, Παιδίατρος
Πολλοί είναι οι γονείς που παρουσιάζονται ιδιαίτερα ανήσυχοι στο Ιατρείο, όταν κατά τύχη τις περισσότερες φορές ψηλαφούν κάποιο “γρομπαλάκι”, συνήθως κοντά στα αυτιά ή στο λαιμό του μικρού τους. Στα μωρά κάτω του έτους που δεν έχουν ακόμα μακριά μαλλιά, χαϊδεύοντας το κεφαλάκι τους οι γονείς τα ανακαλύπτουν συχνά πίσω από το αυτί ή στο πίσω μέρος της κεφαλής, στη λεγόμενη ινιακή χώρα.
Τα “γρομπαλάκια” αυτά δεν είναι τίποτα διαφορετικό από διογκωμένους λεμφαδένες. Τα πιο συχνά αίτια διόγκωσης των λεμφαδένων στα παιδιά είναι οι ιώσεις του ανωτέρου αναπνευστικού συστήματος (ωτίτιδες, φαρυγγίτιδες, ρινίτιδες κτλ), γι’ αυτό και ανιχνεύονται πιο εύκολα στην περιοχή του λαιμού. Πιο σπάνιες θέσεις διόγκωσης των λεμφαδένων αποτελούν η μασχαλιαία και η βουβωνική χώρα.
Γιατί όμως παρουσιάζεται η διόγκωση των λεμφαδένων;
Οι λεμφαδένες αποτελούν τμήμα του λεμφικού μας συστήματος. Κατά τη διάρκεια μιας λοίμωξης αυξάνεται η παραγωγή κυττάρων του ανοσοποιητικού μας συστήματος, τα οποία συσσωρεύονται στους λεμφαδένες, προκαλώντας τη διόγκωσή τους. Τι πιο φυσιολογικό άλλωστε από το να διεγερθεί έντονα το ανοσοποιητικό σύστημα του παρθένου παιδικού οργανισμού, όταν αυτός βρίσκεται αντιμέτωπος με μία λοίμωξη; Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων οι λεμφαδένες είναι μικρής διάστασης, με τη διάμετρό τους να μην ξεπερνά τα 1-2 εκ, ευκίνητοι στα υποκείμενα στρώματα, μαλακής σύστασης και χωρίς τοπικά σημεία φλεγμονής. Όταν διαθέτουν τα παραπάνω χαρακτηριστικά, υποχωρούν σταδιακά από μόνοι τους μετά το τέλος της λοίμωξης, χωρίς να απαιτείται κάποια ιδιαίτερη θεραπεία. Και στην επόμενη ίωση ο ρόλος τους είναι να…. διογκωθούν και πάλι! Να τονίσω επίσης ότι η διόγκωση των λεμφαδένων δεν είναι μεταδοτική. Αυτό που μπορεί να μεταδοθεί είναι η ίδια η ίωση που την προκαλεί. Ένα παιδί που παρουσιάζει ακόμα διογκωμένους λεμφαδένες ενώ τα υπόλοιπα συμπτώματα της ίωσης έχουν ουσιαστικά υποχωρήσει, μπορεί να επιστρέψει κανονικά στις δραστηριότητές του, χωρίς να υπάρχει ο οποιοσδήποτε κίνδυνος μετάδοσης της νόσου.
Υπάρχουν βέβαια και κάποιες σπάνιες περιπτώσεις όπου η διόγκωση των λεμφαδένων απαιτεί εξονυχιστικό έλεγχο από πλευράς της Παιδιάτρου. Αναφέρω ενδεικτικά την περίπτωση που οι λεμφαδένες παρουσιάζονται ιδιαίτερα μεγάλων διαστάσεων, σκληροί, μη ευκίνητοι στα υποκείμενα στρώματα και με τοπικά σημεία φλεγμονής. Εννοείται ότι υπάρχουν πολλές άλλες συστάσεις για τη διερεύνηση της λεμφαδενικής διόγκωσης, αλλά δεν υπάρχει λόγος να σας βάλω σε άσχημες σκέψεις, από τη στιγμή που πρόκειται για πραγματικά σπάνια περιστατικά. Να θυμάστε ότι στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων η διόγκωση είναι όχι μόνο φυσιολογική, αλλά και απαραίτητη στον οργανισμό για την άμυνά του απέναντι στον εχθρό!
Έχοντας διαβάσει τα παραπάνω, την επόμενη φορά άραγε θα ανησυχήσετε το ίδιο, όταν ανακαλύψετε έναν διογκωμένο λεμφαδένα στο λαιμό του παιδιού σας;
Αλεξάνδρα Κοσμαρίκου, Παιδίατρος
