Το να είναι κανείς γονιός δεν είναι εύκολο κατόρθωμα. Οι μέρες της ανεμελιάς έχουν περάσει ανεπιστρεπτί – έχουν αντικατασταθεί από αέναες εργασίες που δεν τελειώνουν ποτέ. Από την καθημερινή μονότονη ρουτίνα του ταΐσματος, του καθαρισμού και της εκπλήρωσης των βασικών τους αναγκών μέχρι τις πιο ανησυχητικές υποχρεώσεις για το πώς να τα αναθρέψουμε, να τα διαβάσουμε και να τα πειθαρχήσουμε καλύτερα, ο κατάλογος των ευθυνών απέναντι στα παιδιά δεν έχει τέλος.
Ως γονείς, η ευθύνη μας δεν είναι μόνο η διασφάλιση της ευημερίας των παιδιών μας, αλλά έχουμε και πολλές άλλες ευθύνες, όπως η εργασία και η διαχείριση του σπιτιού. Με μια πληθώρα καθηκόντων που συνεχίζουν να αυξάνονται, δεν είναι περίεργο που η γονεϊκή εξουθένωση είναι μια πραγματικότητα που πολλοί από εμάς αντιμετωπίζουν, ακόμη και αν δεν συζητείται συχνά.
Τι είναι η γονεϊκή εξουθένωση;
Σύμφωνα με έρευνα στο Clinical Psychological Science (2019), η γονεϊκή εξουθένωση είναι η έντονη εξάντληση των γονέων που οδηγεί σε αισθήματα απομάκρυνσης από τα παιδιά τους και αβεβαιότητα σχετικά με την ικανότητά τους να είναι γονείς. Συνοδεύεται από πλήθος σοβαρών, αρνητικών συνεπειών που επηρεάζουν τόσο τον γονέα όσο και το παιδί, όπως σκέψεις φυγής, γονική παραμέληση και βλάβη, καθώς και σωματική και συναισθηματική κακοποίηση.
Όταν οι ψυχικοί μας πόροι φτάνουν στα όριά τους κάθε μέρα με τα παιδιά να χασομερούν τα πρωινά, να φωνάζουν στις βόλτες με το αυτοκίνητο, να βάζουν τα κλάματα σε ανύποπτο χρόνο, να διαμαρτύρονται κατά τη διάρκεια του δείπνου και να αρνούνται να βουρτσίσουν τα δόντια τους, τότε η ψυχολογική εξουθένωση δεν είναι μακριά. Για να αποφευχθεί η γονεϊκή εξουθένωση, χρειάζεται να δοθεί προτεραιότητα στην αυτοφροντίδα. «Αλλά πώς; Πότε;», θα αναρωτηθείτε. Με μόνο 24 ώρες την ημέρα και 168 ώρες την εβδομάδα, πρέπει να γίνουν θυσίες για να δοθεί προτεραιότητα στην αυτοφροντίδα.
Σκεφτείτε την αυτοφροντίδα σαν τη διαδικασία έκτακτης ανάγκης στο αεροπλάνο, όπου πρέπει πρώτα να φορέσετε τη μάσκα οξυγόνου πριν τη βάλετε στο παιδί σας. Αν λιποθυμήσετε από έλλειψη οξυγόνου, τότε δεν θα είστε χρήσιμοι για κανέναν άλλον, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών σας. Η γονεϊκή εξουθένωση δεν είναι διαφορετική. Πρέπει να δώσετε στον εαυτό σας τον σωματικό, συναισθηματικό και νοητικό χώρο να αναπνεύσει και να αναζωογονηθεί, ώστε να μπορείτε να είστε υγιείς και ωφέλιμοι και για τα παιδιά σας.
Βραδινές έξοδοι
Το ξέρω… ποιος έχει χρόνο; Ειδικά, όταν ήδη χασμουριέστε και βλέπετε ότι το ρολόι δείχνει μόνο 8 μ.μ. Ωστόσο, το να βγαίνετε μόνοι με τον σύντροφο ή την παρέα σας αναζωογονεί εσάς και τις σχέσεις σας. Αυτό όμως ισχύει ιδιαίτερα για ένα ζευγάρι. Όταν η προσοχή και των δύο σας αποσπάται στις γονικές σας υποχρεώσεις κατά τη διάρκεια της πολυάσχολης σχολικής εβδομάδας, είναι σημαντικό να βρείτε χρόνο για να επανασυνδεθείτε. Στο τέλος της ημέρας, είναι η μάσκα οξυγόνου σας.
Αποκλειστικά προσωπικός χρόνος
Αν και είναι ζωτικής σημασίας να βρίσκουμε χρόνο με το σύντροφο, την οικογένεια και τους φίλους μας, είναι εξίσου σημαντικό να έχουμε χρόνο μόνοι μας. 20-30 λεπτά την ημέρα για να σκεφτούμε και να είμαστε ο εαυτός μας χωρίς να χρειάζεται να ανταποκρινόμαστε σε απαιτητικά αιτήματα, μπορεί να απελευθερώσει λίγο χώρο στον επιβαρυμένο ψυχισμό μας. Σκεφτείτε το ως αναπλήρωση της μάσκας οξυγόνου σας για όταν θα πρέπει να ξαναβυθιστείτε στις γονικές ευθύνες. Χρησιμοποιήστε αυτόν τον μοναχικό χρόνο για να κάνετε κυριολεκτικά ό,τι σας αρέσει και σας χαλαρώνει χωρίς τύψεις.
Τάιμ άουτ
Όλοι μας κάνουμε τάιμ-άουτ πού και πού. Κάθε φορά που χρειάζεστε ένα διάλειμμα από κάτι έντονο, είτε πρόκειται για τη δουλειά, είτε για μια έντονη διαφωνία, είτε προσπαθείτε να μείνετε λογικοί από τα παιδιά που ουρλιάζουν, παίρνετε ένα “τάιμ-άουτ”.
Ο σκοπός ενός τάιμ-άουτ είναι να βρείτε μια στιγμή ηρεμίας και να συγκεντρωθείτε. Όταν το σκηνικό στο σπίτι σας μοιάζει περισσότερο με παράσταση τσίρκου, ενημερώστε τα παιδιά σας ότι χρειάζεστε λίγο χρόνο ηρεμίας, βεβαιωθείτε ότι δεν έχουν τίποτα επικίνδυνο στη διάθεσή τους και πηγαίνετε σε ένα άλλο δωμάτιο για να αναπνεύσετε βαθιά.
Το να έχετε αυτόν τον ξεχωριστό χώρο, ακόμη και για λίγα λεπτά, μπορεί να κάνει τη διαφορά. Δίνετε επίσης το παράδειγμα στα παιδιά σας ότι δεν πειράζει να παίρνουν διάλειμμα όταν τα πράγματα οξύνονται, προκειμένου να βρουν ηρεμία.
Συμμετοχή στον καθαρισμό του σπιτιού
Ναι, αυτό είναι επίσης μια πράξη “αυτοφροντίδας”. Όταν δίνουμε στα παιδιά δομή και όρια, τους διδάσκουμε δεξιότητες ζωής. Το μεγαλύτερο καθήκον μας ως γονείς δεν είναι μόνο να αγαπάμε τα παιδιά μας. Αυτό είναι δεδομένο. Το πιο κρίσιμο καθήκον είναι να εξοπλίσουμε τα παιδιά με δεξιότητες για να επιβιώσουν και να ευδοκιμήσουν στον πραγματικό κόσμο των ενηλίκων. Το να τους διδάξουμε να καθαρίζουν για να φροντίζουν τον εαυτό τους είναι μόνο ένα μικρό μέρος αυτής της διαδικασίας.
Ξεκινήστε δείχνοντας πώς γίνεται, είτε πρόκειται για την τακτοποίηση των παιχνιδιών, είτε για την τοποθέτηση των πιάτων στο νεροχύτη, είτε για το βούρτσισμα και το μπάνιο, είτε για το κρέμασμα των ρούχων στη ντουλάπα. Καθώς μαθαίνουν τη ρουτίνα, απομακρυνθείτε και δώστε τους το χώρο να το κάνουν μόνα τους. Τα μικρά παιδιά λατρεύουν να βοηθούν, γι’ αυτό αφήστε τα. Αν ξεκινήσετε από μικρά, θα έχουν τις δεξιότητες για τη δική τους αυτοφροντίδα μέχρι να γίνουν έφηβοι – οπότε και θα έχετε διαφορετικές προκλήσεις.
Υπενθύμιση της ευτυχίας που μας προσφέρουν
Θυμάστε όταν μάθατε για πρώτη φορά ότι είστε έγκυος; Ή θυμάστε εκείνη την πρώτη φορά που είδατε στον υπέρηχό σας κάτι που έμοιαζε με μικρά χέρια και πόδια να κινούνται; Αυτό το ανεξήγητο αίσθημα δέους μπορεί να μας βοηθήσει να θυμηθούμε πόσο ευγνώμονες είμαστε για τα παιδιά μας. Με τη σημερινή τεχνολογία, δεν είναι πολύ δύσκολο να ανακτήσετε αυτό το συναίσθημα ενθουσιασμού και χαράς. Όταν όλα τα άλλα αποτυγχάνουν να σας φέρουν ηρεμία και λογική, στραφείτε σε αυτές τις τρυφερές αναμνήσεις των παιδιών σας. Ξαναβρείτε όλα εκείνα τα χαρούμενα βίντεο και φωτογραφίες που έχετε ήδη τραβήξει και αποκαλύπτουν τις ευτυχισμένες σας εμπειρίες.
Πηγή:
www.psychologytoday.com/intl/blog/the-ocd-monster/202105/7-tips-prevent-parental-burnout
