Η συζήτηση που ξεκίνησε στη βουλή για τα επιδόματα μονογονιών που αποκόπτονται δεν είναι σημερινή. Χρόνια τώρα ο Σύνδεσμος Μονογονιών με την πρόεδρο τους Αργεντούλα Ιωάννου, θέτει το θέμα με ένταση. Δεν έφτανε ο παραλογισμός του Νόμου, κατά τον οποιο αν ένας/μια μονογονιός προχωρήσει σε νέα σχέση, δεν θεωρείται πια μονογονιός και του/της αποκόπτουν το επίδομα, πλέον οι λειτουργοί του Γραφείου Ευημερίας, κάθονται στο γραφείο και περιηγούνται στα προφίλς των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης των Μονογονιών και εκεί όπου διαπιστώσουν κοινές φωτογραφίες με νέα/νέο σύντροφο, αποκόπτουν το επίδομα μονογονιού το οποίο είναι εκεί για να στηρίζει το παιδί στη βάση του μειωμένου συμπληρωματικού εισοδήματος που λείπει πλέον από την οικογένεια. Ένα κράτος που φέρεται τιμωρητικά σε όποιον/όποια συνεχίζει τη ζωή του, σε καμία περίπτωση δεν δικαιούται να αποκαλεί τον εαυτό του κράτος πρόνοιας. Αυτές οι τακτικές σχεδόν απαγορεύουν να δικαιούται το συγκεκριμένο κράτος να μιλά για δημογραφικό πρόβλημα και θέματα υπογεννητικότητας, όσο -όχι μόνο δεν κτίζει πολιτικές στήριξης οικογένειας και παιδιών- αλλά αφαιρεί και τις πενιχρές που υπάρχουν με τρόπο μάλιστα εξευτελιστικό.
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που ζήσαμε στο παρελθόν, λειτουργοί να “μπουκάρουν” στα σπίτια μονογονιών για να διαπιστώσουν με πάθος και ζήλο, αν υπάρχει παρουσία άντρα που διανυκτέρευσε. Δεν είναι λίγες οι καταγγελίες μονογονιών για μαρτυρίες λειτουργών που άνοιγαν συρτάρια και ντουλάπια μπάνιου για να δουν αν υπάρχει κάπου μπλε οδοντόβουρτσα, αντρικά εσώρουχα κ.ο.κ. ‘Ολοι θυμόμαστε πριν τρία χρόνια τη δημόσια παρέμβαση στα μέσα δικτύωσης του Συνδέσμου Μονογονιών, όπου άστραψαν και βρόντηξαν με τη συγκεκριμένη τακτική και καλούσαν ευθαρσώς τις μονογονιούς να μην ανοίγουν και να μην επιτρέπουν την είσοδο στις λειτουργούς του γραφείου ευημερίας εάν δεν είχαν ένταλμα έρευνας. Καμία αντίδραση δεν υπήρχε τότε από πλευράς Υπουργείου ή ΥΚΕ, όμως υπήρξαν εκατοντάδες μηνύματα μονογονιών που ένιωσαν δικαίωση, στήριξη και υπερθεμάτισαν τον σύνδεσμο που τις/τους εκπροσωπεί. Και ενώ αυτό το γεγονός για λίγο καιρό έβαλε φραγμό στις/στους λειτουργούς των ΥΚΕ να εισβάλλουν σε σπίτια, εισπράττοντας την κοινωνική κατακραυγή της τακτικής αυτής, επανήλθαν με νέες μεθόδους “κλεφτοφάναρου”.
Ξεψαχνίζοντας τα facebook profiles και τα instagram accounts μονογονιών για να εντοπίσουν ποιων να αποκόψουν το επίδομα. Ένα αμελητέο επίδομα για το οποίο μονογονιοί περνούν διά πυρός, σιδήρου, χρόνου και πολλών εξόδων για να κριθούν δικαιούχοι και να εξασφαλίσουν. Δικαστήρια, διαζύγιο, διάταγμα γονικής μέριμνας, διάταγμα διατροφής κ.ο.κ. Όσα εξαπέλυσε ο Σύνδεσμος, ότι δηλαδή έγνοια των λειτουργών στα γραφεία τους, -αντί να ψάχνουν πως να στηρίξουν οικογένειες και να χειριστούν δύσκολα περιστατικά- είναι να κάθονται με μανία αστυνόμευσης να εντοπίσουν νέες σχέσεις μονογονιών, είναι κάτι που επί της ουσίας δεν αρνήθηκαν ότι κάνουν ως τακτική, στη χτεσινή συνεδρίαση της βουλής. Το ρεπορτάζ στη εφημερίδα Φιλελεύθερος αλλά και τα τοπικά κανάλια, άνοιξαν από χθες τον ασκό. Οι μαζικές αντιδράσεις κόσμου, που απαντά με θυμό, ανάγκασαν ακόμα και σελίδες ειδήσεων να αφαιρέσουν τα άρθρα για τη χθεσινή συνεδρία. Προβληματίζει εάν οι σελίδες εξαναγκάστηκαν να το κάνουν, καθώς αργότερα (και μετά τη δημόσια αντίδραση) οι εκπρόσωποι του Υπουργείου αρνείται ότι έγινε αυτή η παραδοχή μέσα στη συνεδρία της βουλής. Η επικοινωνία που είχαμε όμως με δημοσιογράφους, βουλευτές και κοινοβουλευτικούς συνεργάτες που βρίσκονταν στην αίθουσα μας επιβεβαιώνουν όσα λέχθηκαν. Παραθέτουμε όσα διαδραματίστηκαν από χθες:
Το κράτος να στηρίξει μονογονεϊκές οικογένειες.
Τα προβλήματα των μονογονεϊκών οικογενειών και η έλλειψη πολιτικών και προγραμμάτων από τα αρμόδια Υπουργεία συζητήθηκαν χθες (Δευτέρα 18 Οκτωβρίου 2021) στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μετά από θέμα που ενέγραψαν οι βουλευτές ΑΚΕΛ και Κινήματος Οικολόγων, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, Γιώργος Κουκουμάς, Άριστος Δαμιανού και Αλεξάνδρα Ατταλίδου.
Μεγάλο πρόβλημα η αποκοπή του επιδόματος μονογονιού
«Ελπίζουμε», είπε σε δήλωσή της η Αργεντούλα Ιωάννου, Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Μονογονεϊκών Οικογένειων και Φίλων (που συνοδευόταν από την Έλενα Πισσαρίδου), ότι «η σημερινή μέρα θα είναι η απαρχή της ανάδειξης των μεγάλων δυσκολιών των ευάλωτων ομάδων και ιδιαίτερα των γυναικών μονογονιών που ζουν στο περιθώριο, κοινωνικά και οικονομικά. Και ότι η Βουλή θα αναπτύξει τον κατάλληλο κοινοβουλευτικό έλεγχο και θα απαιτήσει από την πολιτεία λύσεις και στήριξη των ανθρώπων αυτών, για να έχουν μια αξιοπρεπή διαβίωση».
Σε κατάσταση φτώχειας οι μισοί από 35 χιλιάδες
Σύμφωνα με τον βουλευτή του ΑΚΕΛ Γιώργο Κουκουμά αντιπρόεδρο της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που προήδρευσε της χθεσινής συνεδρίας λόγω απουσίας της προέδρου της Ειρήνης Χαραλαμπίδου, «οι μονογονιοί στην Κύπρο υπολογίζονται να είναι περισσότεροι από 30-35 χιλιάδες. Σχεδόν οι μισές μονογονεϊκές οικογένειες – πρόσθεσε – βρίσκονται σε κατάσταση φτώχειας ή σε κίνδυνο φτώχειας γι’ αυτό το κυπριακό κράτος πρέπει να επανεξετάσει όλες τις κοινωνικές πολιτικές δομές και υποδομές του ώστε ν’ ανταποκρίνονται στις ανάγκες της μονογονεϊκής οικογένειας. Να λάβει υπόψη ότι είναι μια οικογένεια με ένα ή δύο ή με περισσότερα παιδιά που πρέπει να τα βγάλει πέρα με ένα εισόδημα.
Δεδομένου ότι 9 στις 10 μονογονεϊκές οικογένειες έχουν επικεφαλής τη μητέρα, πρέπει η μητέρα να βρίσκει τρόπο ν’ αντεπεξέρχεται στα καθήκοντα της εργασίας της και στα καθήκοντα της φροντίδας των παιδιών όντας μόνη της στο σπίτι. Πρέπει επίσης το κράτος να συζητήσει το θέμα της αποκοπής του επιδόματος μονογονιού μέσα από διαδικασίες που προσβάλλουν τα ανθρώπινα δικαιώματα των μονογονιών και χρειάζεται σε τελική ανάλυση μια συνολική εθνική στρατηγική που να ενσωματώσει τη διάσταση της μονογονεϊκής οικογένειας στην κοινωνική πολιτική του κράτους».
«Χωρίς…τεκμήρια δεν αποκόπτουμε επίδομα».
Στην τοποθέτηση του στη συνεδρία ο λειτουργός της υπηρεσίας επιδομάτων του υπουργείου Εργασίας Γιώργος Τσιάππας είπε ότι από την 1η Ιανουαρίου 2021 η υπηρεσία διαχείρισης επιδομάτων πρόνοιας από την οποία παρέχεται το επίδομα μονογονεϊκών οικογενειών, έχει ενταχθεί στο υφυπουργείο Πρόνοιας.
Ανέφερε επίσης ότι κατέχει τους αριθμούς μονογονεϊκών οικογενειών που από το 2015 έλαβαν επίδομα, όπως και αιτητών που απορρίφθηκε η αίτηση τους. Είπε ότι «περίπου 11 χιλιάδες οικογένειες λαμβάνουν επίδομα μονογονιού, ενώ γύρω στις χίλιες αιτήσεις το χρόνο απορρίπτονται κυρίως γιατί δεν έχουν τακτοποιημένα πιστοποιητικά διαζυγίου και διατάγματα διατροφής και γονικής μέριμνας. Επίσης – πρόσθεσε – υπήρξαν αρκετές περιπτώσεις ατόμων που λάμβαναν επίδομα για αρκετά χρόνια ενώ είχαν τελέσει γάμο χωρίς να ενημερώσουν την υπηρεσία. Δεν αποκόπηκε το επίδομα αφού εμείς το μάθαμε μετά από χρόνια και αναγκαστήκαμε να τερματίσουμε το επίδομα και να ζητήσουμε τα χρήματα πίσω από το επίδομα που λάμβαναν, που ήταν αρκετά μεγάλο ποσόν μέχρι και 10 χιλιάδες ευρώ. Σίγουρα υπάρχει ευθύνη του κράτους να στηρίξει τις μονογονεϊκές οικογένειες, αλλά υπάρχει και μερίδιο προσωπικής ευθύνης στους αιτητές οι οποίοι πρέπει να πληρούν τα κριτήρια και να έχουν συνεργασία με την υπηρεσία».
Στη συνεδρία προσκλήθηκε και η Αστυνόμος Κυριακή Λαμπριανίδου υπεύθυνη του Γραφείου της Αστυνομίας για χειρισμό θεμάτων πρόληψης/καταπολέμησης της βίας στην Οικογένεια και αντιμετώπισης νεανικής παραβατικότητας και συντονίστρια του Γραφείου καταπολέμησης διακρίσεων που ανέφερε ότι «εδώ και ενάμισι χρόνο συστάθηκαν παγκύπρια κλιμάκια της Αστυνομίας κατά της βίας στην οικογένεια». Πρόσθεσε ότι «τον Σεπτέμβρη 2020 λειτούργησε πιλοτικά στη Λεμεσό το πρώτο από αυτά με πολύ καλά αποτελέσματα και από τον Νοέμβριο 2020 λειτουργούν κλιμάκια σε όλες τις επαρχίες».
Στη δική της σύντομη παρέμβαση η λειτουργός του Γραφείου της Επιτρόπου Ισότητας Άντρη Σάββα τόνισε ότι «πρέπει να γίνει ενοποίηση όλων των φορέων ισότητας (υπάρχουν επτά τέτοιοι φορείς διεσπαρμένοι), κάτω από μια ομπρέλα – με τη δημιουργία π. χ. ενός υπουργείου ή υφυπουργείου Ισότητας που να προωθεί αποτελεσματικά τα θέματα ισότητας».
Παρεμβάσεις στη συζήτηση έκαναν και οι βουλευτές ΔΗΣΥ Μάριος Μαυρίδης, Ρίτα Σούπερμαν και Φωτεινή Τσιρίδου και ο βουλευτής ΔΗΚΟ Παύλος Μυλωνάς.
*Τρίτη 19 Οκτωβρίου 2021 «Φιλελεύθερος».