Γράφει η Μαρίνα Κρητικού, Ψυχολόγος Υγείας/ Συστημική-Οικογενειακή Σύμβουλος
Από τη στιγμή που αποφασίζουμε να μεγαλώσουμε την οικογένεια μας και να φέρουμε στον κόσμο τα παιδιά μας, γινόμαστε αυτόματα ένα πρότυπο προς μίμηση. Τα νέα μέλη της οικογένειας έρχονται στον κόσμο πλήρως εξαρτημένα από εμάς, αρχικά για πολύ βασικές λειτουργίες όπως η επιβίωση. Μεγαλώνοντας σταδιακά αρχίζουν να προσπαθούν να επικοινωνούν με έναν πιο ενεργό τρόπο και όχι μόνο με το κλάμα.
Στην προσπάθεια τους να συνδεθούν και να επικοινωνήσουν με τα μέλη της υπόλοιπης οικογένειας, τα παιδιά μιμούνται τα πρόσωπα αναφοράς τους, τους γονείς τους ή όποιο άλλο πρόσωπο αναφοράς εμπλέκεται ενεργά στην διαπαιδαγώγηση και την ανατροφή τους. Το παραπάνω συμβαίνει από τα πιο απλά έως και τα πιο σύνθετα πράγματα που αποτελούν την καθημερινότητα των παιδιών μας. Πολλές φορές τυχαίνει να βλέπουμε στον δρόμο γονείς με παιδιά να περπατούν ή να χαιρετούν με τον ίδιο τρόπο, να πετούν τα σκουπίδια στον δρόμο ή να τα κρατούν στο χέρι μέχρι το επόμενο καλάθι.
Ας κάνουμε ένα στοπ και ας αναρωτηθούμε λίγο: “Αυτό που προσπαθώ να διδάξω στα παιδιά μου, το ακολουθώ κι εγώ ο ίδιος;” Έστω ότι θέλουμε να μιλάνε ευγενικά τα παιδιά μας… εμείς είμαστε ευγενικοί απέναντι τους; Ίσως διαπιστώσουμε ότι όταν τους ζητάμε να κάνουν κάτι, τους το λέμε απότομα χωρίς μετά να τα ευχαριστήσουμε. Αμέσως όμως, περιμένουμε από τα ίδια όταν θέλουν κάτι να μας το ζητάνε με όμορφο τρόπο και όχι απότομα και μετά να λένε ευχαριστώ, είτε σε εμάς, είτε σε όποιον άλλον απευθύνονται. Αν διαβάσετε ξανά τις παραπάνω γραμμές, θα δείτε ότι είναι πολύ αντιφατικά τα όσα γράφονται.
Κάτι εξίσου σημαντικό, είναι όταν περιμένουμε από τα παιδιά μας να παραδεχτούν το λάθος τους και να ζητήσουν συγνώμη τη στιγμή που εμείς οι ίδιοι φερόμαστε τόσο εγωιστικά που δεν το έχουμε κάνει ποτέ! Ποιο πρότυπο λοιπόν θα ακολουθήσουν τα παιδιά μας όταν τα πρόσωπα αναφοράς τους δίνουν τόσο αντιφατικά μηνύματα; Λεκτικά προσπαθούμε να τους πούμε τα σωστά, αλλά μη λεκτικά, με τη συμπεριφορά μας τους δείχνουμε άλλο δρόμο. Πιο ισχυρό όμως μήνυμα είναι το μη λεκτικό. Η συμπεριφορά και οι πράξεις στην καθημερινότητα μας εντυπώνονται στο μυαλό τους και αυτό αναπαράγουν.
Αν βάζαμε λέξεις με τον ενήλικο τρόπο σκέψης στο στόμα των παιδιών θα μας έλεγαν: “ Κάθε φορά που εσύ μου φωνάζεις, που είσαι απότομος, που μιλάς άσχημα, που δεν παραδέχεσαι το λάθος σου, που δεν με ακούς γιατί είσαι μπροστά από μία οθόνη, σκέψου ότι σε παρατηρώ σχολαστικά εκείνη την ώρα, αλλά και κάθε ώρα. Παρατηρώ το βλέμμα σου, τις αντιδράσεις σου, τις κινήσεις σου και αυτό αναπαράγω. Όσο αυτά που προσπαθείς να μου μάθεις έρχονται σε αντίφαση με τις πράξεις σου, εγώ θα συνεχίσω να πατάω στα βήματα σου και να βαδίζω τον δρόμο που εσύ μου δείχνεις. Αν θες να μου μάθεις κάτι καλό, γίνε το σωστό πρότυπο προς μίμηση, γιατί εσύ είσαι όλος μου ο κόσμος!”
Κρητικού Μαρίνα
Ψυχολόγος Υγείας/ Συστημική-Οικογενειακή Σύμβουλος
http://kritikou-healthpsy.gr/
Συνεργάτης Attachment Parenting Hellas
marina.kritikou@yahoo.com