Η Σουηδία έχει εισάγει έναν καινοτόμο νόμο που επιτρέπει στους παππούδες και στις γιαγιάδες να λαμβάνουν πληρωμένη άδεια γονικής μέριμνας για να φροντίζουν τα εγγόνια τους. Ο νόμος εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2023 και τέθηκε σε ισχύ τον Ιούλιο του 2024. Είναι η πρώτη χώρα που εισάγει τέτοιο νόμο, 50 χρόνια μετά την εισαγωγή της άδειας πατρότητας. Οι γονείς μπορούν να μεταβιβάζουν μέρος της γονικής τους άδειας στους παππούδες, έως 45 ημέρες ή 90 ημέρες για μονογονεϊκές οικογένειες.
Η Σουηδία είναι γνωστή για το γενναιόδωρο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας της, που περιλαμβάνει 480 ημέρες γονικής άδειας ανά παιδί. Από αυτές, οι 390 ημέρες αποζημιώνονται με βάση το εισόδημα, ενώ οι υπόλοιπες 90 ημέρες έχουν σταθερή αποζημίωση. Οι γονείς μπορούν να μοιράζονται αυτή την άδεια και οι άντρες σήμερα παίρνουν περίπου το 30% αυτής της άδειας. Η νέα ρύθμιση επιτρέπει επίσης στους γονείς να εργάζονται μειωμένες ώρες μέχρι το παιδί να γίνει οκτώ ετών, ενώ οι δημόσιοι υπάλληλοι διατηρούν το δικαίωμα αυτό μέχρι το παιδί να γίνει δώδεκα ετών.
Η επίσημη αναγνώριση από τη Σουηδία του σημαντικού ρόλου των παππούδων και γιαγιάδων είναι κάτι που πρέπει να γιορτάζεται και δείχνει πόσο πίσω βρίσκονται άλλες χώρες, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος, σε θέματα κοινωνικής πρόνοιας.
Η φροντίδα των εγγονών μπορεί να έχει πολλά οφέλη τόσο για τους παππούδες και τις γιαγιάδες όσο και για τα εγγόνια, όπως:
– Σωματική και ψυχική υγεία: Τα εγγόνια μπορούν να κρατήσουν τους παππούδες και τις γιαγιάδες δραστήριους, κάτι που μπορεί να βελτιώσει την υγεία του εγκεφάλου τους, να μειώσει τον κίνδυνο νόσου του Αλτσχάιμερ και να αυξήσει τη διάρκεια ζωής τους. Η αλληλεπίδραση με τα εγγόνια μπορεί επίσης να είναι συναισθηματικά και πνευματικά διεγερτική και να βοηθήσει στη μείωση του άγχους.
– Αίσθηση σκοπού: Οι παππούδες και οι γιαγιάδες μπορούν να νιώσουν χρήσιμοι και πολύτιμοι, και η ευθύνη της φροντίδας μπορεί να τους δώσει μια αίσθηση σκοπού, ειδικά αν είναι συνταξιούχοι.
– Δέσιμο: Οι παππούδες και οι γιαγιάδες μπορούν να δημιουργήσουν δεσμούς με τα εγγόνια τους, και ο ρόλος του δασκάλου μπορεί να ενισχύσει τη δραστηριότητα του εγκεφάλου και να διεγείρει τη μνήμη.
– Σοφία: Οι παππούδες και οι γιαγιάδες μπορούν να μεταδώσουν σοφία στα εγγόνια τους με τρόπο που μπορεί να είναι πιο αποδεκτός από ό,τι αν προσπαθήσει να το κάνει ένας γονέας.
– Συναισθηματική ικανοποίηση: Οι παππούδες και οι γιαγιάδες μπορούν να βιώσουν συναισθηματική ικανοποίηση από τη συμμετοχή στην ανάπτυξη και την εξέλιξη του εγγονού τους.
Η πρωτοποριακή αυτή νομοθεσία στη Σουηδία αναδεικνύει τη σημασία της υποστήριξης της οικογενειακής ζωής και της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Η Ελλάδα και η Κύπρος, που βρίσκονται ακόμη μακριά από τέτοιες προοδευτικές πολιτικές, έχουν την ευκαιρία να αντλήσουν έμπνευση από αυτή την πρωτοβουλία και να εξετάσουν τη θέσπιση αντίστοιχων μέτρων. Η αναγνώριση του ρόλου των παππούδων και των γιαγιάδων και η ενίσχυση της υποστήριξης προς τις οικογένειες μπορεί να φέρει σημαντικά οφέλη τόσο για την κοινωνία όσο και για την οικονομία.
