Γράφει ο Κυριάκος Δουλγέρης, παιδίατρος
Η βίαιη έλξη του χεριού ενός μικρού παιδιού, όταν το χέρι βρίσκεται ψηλά και πάνω από το επίπεδο του ώμου του μπορεί να έχει δυσάρεστα αποτελέσματα.
Ο επώδυνος πρηνισμός, γνωστός και ως υπεξάρθρημα της κεφαλής της κερκίδας, είναι μια επώδυνη κατάσταση που συμβαίνει σε μικρά παιδιά. Το παιδί εμφανίζεται να κλαίει και κρατάει το χέρι του κοντά στο σώμα του, αρνούμενο να το κινήσει.
Συνήθως προκύπτει από ξαφνική έλξη στον τεντωμένο αγκώνα του παιδιού. Αυτό μπορεί να συμβεί κατά την ανύψωση ή την ταλάντευση του παιδιού από τα χέρια. Επίσης, συμβαίνει κατά την πτώση του παιδιού όταν ο ενήλικας το τραβάει από το χέρι για να αποτρέψει την πτώση.
Ο επώδυνος πρηνισμός είναι συχνότερος στις ηλικίες κάτω των 5 ετών. Ανατομικά αυτό οφείλεται στον χαλαρό δακτυλιοειδή σύνδεσμο που περιβάλλει την κεφαλή της κερκίδας, στον αγκώνα : Στον αγκώνα, τα δύο οστά του αντιβραχίου (κερκίδα και ωλένη), συνέχονται μεταξύ τους με έναν σύνδεσμο, ο οποίος σαν δακτυλίδι κρατάει τον αυχένα της κερκίδας κοντά στην ωλένη. Επειδή στα παιδιά δεν έχει ακόμα σχηματιστεί η κεφαλή της κερκίδας τα δύο οστά δεν έχουν ακόμη στενή σύνδεση. Έτσι, είναι εύκολο, μετά από έλξη του χεριού να προκαλείται υπεξάρθρημα.
Μετά την ηλικία των 5 ετών, ο σύνδεσμος γίνεται πιο ισχυρός. Κατά συνέπεια, το υπεξάρθρημα της κεφαλής της κερκίδας δε συμβαίνει σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Διάγνωση του επώδυνου πρηνισμού
Η διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό της κάκωσης και στα συμπτώματα. Οι ακτινογραφίες δεν είναι χρήσιμες στη διάγνωση, καθώς δεν αναδεικνύουν κάτι παθολογικό.
Θεραπεία
Η αντιμετώπιση είναι η ανάταξη με κλειστούς χειρισμούς. Αυτό επιτυγχάνεται από ορθοπεδικό που γνωρίζει το χειρισμό. Η ανάταξη πρέπει να γίνεται όσο το δυνατόν συντομότερα μετά την κάκωση.
Μετά από συμβάν επώδυνου πρηνισμού δεν παραμένει κανένα πρόβλημα στον αγκώνα του παιδιού. Δεν αυξάνεται η πιθανότητα (προδιάθεση) να ξανασυμβεί.
Πρόληψη
Η πρόληψη είναι η αποφυγή της έλξης του μικρού (έως 5-6 ετών) παιδιού από το τεντωμένο χέρι. Πρέπει να αποφεύγεται το παιχνίδι της «τραμπάλας», κατά το οποίο οι γονείς τραβούν το παιδί από τα τεντωμένα χεράκια του και το κάνουν «κούνια». Προσέχουμε όταν κρατάμε το παιδί, να μην τραβάμε τα χέρια του πάνω από το επίπεδο του ώμου του.
Κυριάκος Δουλγέρης, παιδίατρος
