Γράφει η Μαριαλένα Κυριακάκου , Παιδίατρος
Διανύοντας τις πιο θερμές ημέρες του καλοκαιριού είναι απαραίτητο για τους γονείς να γνωρίζουν όλους τους πιθανούς κινδύνους που μπορεί να διατρέχει ένα παιδί, τόσο λόγω της υψηλής θερμοκρασίας, όσο και κατά τη διάρκεια της κολύμβησης και του παιχνιδιού στη θάλασσα. Οι γονείς σε κάθε περίπτωση οφείλουν να συμβουλεύονται και να τηρούν πιστά τις οδηγίες του παιδιάτρου που παρακολουθεί το παιδί, προκειμένου να μπορεί ολόκληρη η οικογένεια να απολαύσει χαρούμενη και με ασφάλεια τις διακοπές της!
Ζέστη και θερμοπληξία
Αρχικά, θα πρέπει να γίνει κατανοητό πως τα παιδιά επηρεάζονται με διαφορετικό τρόπο από την υψηλή θερμοκρασία σε σύγκριση με τους ενήλικες, ιδιαιτέρως τα παιδιά πολύ μικρής ηλικίας τα οποία μπορούν και να κινδυνέψουν κατά τη διάρκεια των πολύ θερμών ημερών. Ο πιο μεγάλος κίνδυνος για ένα παιδί κατά τη διάρκεια μιας ζεστής ημέρας είναι η εκδήλωση θερμοπληξίας και ταυτόχρονα αφυδάτωσης.
Η εμφάνιση της θερμοπληξίας είναι αποτέλεσμα αδρανοποίησης του ομοιοστατικού μηχανισμού θερμορύθμισης που διαθέτει το ανθρώπινο σώμα προκειμένου να διατηρείται σταθερή η θερμοκρασία του (37οC ± 0,6). Ο μηχανισμός θερμορύθμισης ελέγχεται από τον υποθάλαμο του εγκεφάλου, ενώ οι οποιεσδήποτε μικρές μεταβολές στη θερμοκρασία του σώματος, ανεξάρτητες από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος, σχετίζονται με την ώρα της ημέρας, την ώρα του φαγητού και τη δραστηριότητα του ατόμου. Η θερμορύθμιση είναι αποτέλεσμα δύο ταυτόχρονων διαδικασιών που συμβαίνουν στον οργανισμό: παραγωγή θερμότητας μέσω μεταβολικών διαδικασιών και μυϊκής δραστηριότητας και ταυτόχρονα αποβολής της προς τα περιφερικά όργανα μέσω της αιματικής κυκλοφορίας. Κατά τη διάρκεια των θερμών ημερών, αυξάνεται και η θερμότητα που εισέρχεται στο σώμα μέσω διάχυσης και ακτινοβολίας. Έτσι, ο οργανισμός προκειμένου να αποβάλλει την περίσσεια ενέργειας αυξάνει την παραγωγή και την έκκριση ιδρώτα, μέσω διαδοχικών αντιδράσεων από τον υποθάλαμο που καταλήγουν να ενεργοποιούν τους ιδρωτοποιούς αδένες.
Η θερμοπληξία εκδηλώνεται όταν ο οργανισμός δεν μπορεί να μειώσει τη θερμοκρασία του σώματος, ενώ στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί η μεγαλύτερη αναλογία της επιφάνειας του σώματος των παιδιών ως προς τον όγκο τους, συγκριτικά με των ενηλίκων. Το αποτέλεσμα είναι η θερμοκρασία τους να αυξάνεται πολύ πιο εύκολα και πιο γρήγορα. Η θερμοπληξία εκδηλώνεται αρχικά με καταστροφή της τριτοταγούς δομής των πρωτεϊνών και την αποικοδόμησή τους, γεγονός που οδηγεί στη διαδικασία του κυτταρικού θανάτου και την τελική καταστροφή ιστών και οργάνων. Στα πρώτα συμπτώματα της θερμοπληξίας περιλαμβάνονται η εξάντληση και η αφυδάτωση, ενώ στα πιο σοβαρά παρατηρούνται κράμπες.
Οι γονείς είναι καλό να φροντίζουν για την παραμονή των παιδιών σε χώρο με κλιματισμό, να υπενθυμίζουν τακτικά στο παιδί να πίνει νερό και να επιλέγουν ανοιχτόχρωμο και ελαφρύ ρουχισμό, ώστε να μεγιστοποιείται η εξάτμιση του ιδρώτα. Ταυτόχρονα, καλό είναι να μειώνονται οι δραστηριότητες του παιδιού και να προγραμματίζεται περισσότερος χρόνος για ξεκούραση. Στην περίπτωση που οι γονείς έχουν υπόνοιες για θερμοπληξία, θα πρέπει άμεσα να δροσίσουν το παιδί με ένα κρύο ντους ή με μία βουτιά στη θάλασσα. Ένα κρίσιμο σημείο που θα πρέπει επίσης πάντοτε να έχουν οι γονείς κατά νου, είναι η παραμονή του παιδιού σε ένα κλειστό αυτοκίνητο, καθώς η θερμοπληξία που προκαλείται αποτελεί την κυριότερη αιτία θανάτου που σχετίζεται με το αυτοκίνητο για τα παιδιά ηλικίας 0-15 ετών. Ο λόγος είναι πως σε θερμοκρασία 40oC τα ζωτικά όργανα του παιδιού σταματούν να λειτουργούν και ο θάνατος από εκδήλωση θερμοπληξίας μπορεί να επέλθει εάν η θερμοκρασία αγγίξει του 41,5 oC. Η αιτία είναι η γρήγορη αύξηση της θερμοκρασίας εντός ενός κλειστού αυτοκινήτου συγκριτικά με την εξωτερική, αφού παραδείγματος χάριν μπορεί να ανέβει 19 βαθμούς παραπάνω μέσα σε λιγότερο από 10 λεπτά.
Προστασία από τον ήλιο
Ο ήλιος μπορεί να φανεί εξίσου επικίνδυνος για τα παιδιά, καθώς αυτά διασκεδάζουν παίζοντας στη θάλασσα. Καλό θα είναι να τηρούνται βασικοί κανόνες ασφαλείας όπως η τακτική εφαρμογή κατάλληλης αντηλιακής κρέμας, ακόμη και σε μέρες με συννεφιά χωρίς ήλιο, η αποφυγή της έκθεσης στον ήλιο κυρίως στις ώρες μεταξύ 10 το πρωί με 4 το μεσημέρι και η μέγιστη παραμονή των παιδιών στη σκιά. Επιπλέον, το παιδί θα πρέπει να φοράει καπέλο και γυαλιά ηλίου με κατάλληλο σχεδιασμό για προστασία των ματιών έναντι στις UVA και UVB ακτίνες.
Προστασία στο νερό
Σίγουρα τα καθαρά γαλανά νερά της θάλασσας ή μιας πισίνας αποτελούν πόλο έλξης για τα παιδιά όλων των ηλικιών! Όσο όμως γοητευτικό και ελκυστικό μπορεί να είναι το παιχνίδι στο νερό, τόσο επικίνδυνο μπορεί να αποβεί. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να τηρούνται πιστά βασικοί κανόνες ασφαλείας που θα απομακρύνουν οποιαδήποτε πιθανότητα να κινδυνέψει η σωματική ακεραιότητα του παιδιού. Καθ’ όλη τη διάρκεια του παιχνιδιού μέσα στο νερό οι γονείς δεν θα πρέπει να απασχολούνται με οτιδήποτε άλλο πλην των παιδιών, καθώς το διάβασμα ενός βιβλίου ή μια συνομιλία στο κινητό μπορούν εύκολα να αποσπάσουν την προσοχή. Ακόμη και στην περίπτωση που το παιδί έχει παρακολουθήσει μαθήματα κολύμβησης δεν θα πρέπει να το εμπιστεύονται ποτέ οι γονείς μόνο του μέσα στο νερό, ανεξάρτητα με το σημείο κολύμβησης που επιλέγουν, ρηχή ή ανοιχτή θάλασσα και πισίνα, ενώ θα πρέπει πάντοτε να έχουν κοντά τους τον απαραίτητο ενδεδειγμένο εξοπλισμό όπως σωσίβια και κινητό τηλέφωνο σε περίπτωση ανάγκης.
Οι γονείς συνιστάται, επίσης, να επιλέγουν οργανωμένες παραλίες, στις οποίες υπάρχει κατάλληλα εκπαιδευμένος ναυαγοσώστης, ωστόσο εάν διεξάγονται και θαλάσσια σπορ δεν θα πρέπει να κολυμπά πέρα από τις ειδικές καθορισμένες περιοχές για τους κολυμβητές, καθώς η απομάκρυνσή του από αυτές ενέχει κινδύνους για πολύ σοβαρούς τραυματισμούς.
Ένα συχνό φαινόμενο επίσης κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών είναι να ξεσπάσει μία ξαφνική καταιγίδα και η εκδήλωση κεραυνών, χωρίς καμία προειδοποίηση. Οι γονείς θα πρέπει να έχουν πάντοτε ένα δεύτερο «σχέδιο δράσης» για τις βροχερές μέρες και να είναι επαρκώς και κατάλληλα προετοιμασμένοι. Αναλυτικότερα, θα πρέπει να έχουν προβλέψει για ένα ασφαλές καταφύγιο, καθώς τα δέντρα, οι σκηνές, οι πυλώνες, οι κερκίδες, οι σκάλες, τα υπόστεγα και οι ανοιχτοί χώροι στάθμευσης δεν αποτελούν ασφαλείς επιλογές!
Η πιο ασφαλής επιλογή είναι κατασκευή με 4 συμπαγείς τοίχους, ηλεκτρικές και τηλεφωνικές καλωδιώσεις. Σε εσωτερικού χώρους, θα πρέπει να αποφεύγεται η επαφή με ανοιχτά παράθυρα, το νεροχύτη, την τουαλέτα και τη μπανιέρα, καθώς επίσης και με τις ηλεκτρικές πρίζες, καθώς κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας το ηλεκτρικό φορτίο μπορεί να περάσει μέσα από αυτές τις συσκευές και να μεταφερθεί σε κάποιον, ακόμη και σε κλειστό χώρο. Έτσι, στην περίπτωση έντονης συννεφιάς με σκούρο χρώμα ή ήχων κεραυνών (μπουμπουνητά) θα πρέπει να διακόπτεται οποιαδήποτε δραστηριότητα του παιδιού στη φύση, καθώς καταιγίδα μπορεί να ξεσπάσει από λεπτό σε λεπτό. Το παιδί θα πρέπει να απομακρυνθεί από το νερό. Αντίστοιχα, η οποιαδήποτε δραστηριότητα του παιδιού μπορεί να ξεκινήσει τουλάχιστον μετά από 30 λεπτά από την εκδήλωση του τελευταίου κεραυνού ή αστραπής.
Το MommyCool σας προτείνει:
Το Αντηλιακό Σώματος και Προσώπου υψηλής προστασίας, Mustela High Protection Sun Spray με δείκτη SPF 50, προστατεύει το ευαίσθητο, το μη ανεκτικό, το ατοπικό και το φωτοευαίσθητο δέρμα από τις ακτίνες UVΑ και UVB.
Εύκολο στη χρήση, μπορεί να εφαρμοστεί στο πρόσωπο και στο σώμα, με φόρμουλα ανθεκτική στην άμμο, καθώς και στο θαλασσινό και το χλωριωμένο νερό.
Με Φίλτρα UV που συμμορφώνονται με τη συμφωνία της Χαβάης για τη διατήρηση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, συμπεριλαμβανομένων των κοραλλιογενών υφάλων.
Για περισσότερες πληροφορίες στο MustelaCyprus
Ακολούθησε το Mommy Cool στο Instagram
