Γράφει ο Δρ. Γεώργιος Αντωνογεώργος, Παιδίατρος, Βιοστατιστικός – Επιδημιολόγος
Γιατρέ, τσίμπησε το παιδί μου σφήκα ή μέλισσα.<
Τι κάνω τώρα για να του περάσει;
Μια ακόμα μεγάλη κατηγορία τσιμπημάτων που συμβαίνει πολύ συχνά κατά την διάρκεια των διακοπών είναι τα τσιμπήματα από σφήκα ή μέλισσα. Κύριο χαρακτηριστικό τους, σε αντίθεση με τα τσιμπήματα από κουνούπι ή σκνίπα, είναι ότι είναι επώδυνα. Και αυτό συμβαίνει γιατί τα δύο αυτά συμπαθητικά κατά τα άλλα έντομα έχουν κεντρί, ένα ειδικό εργαλείο στην κοιλιά τους με το οποίο μπορούν και εισάγουν δηλητήριο στην επιδερμίδα του παιδιού ή του ενήλικα, όταν νιώσουν απειλή κατά .
Σχεδόν όλα τα παιδιά που θα τσιμπηθούν από σφήκα ή μέλισσα θα αναπτύξουν τοπική αντίδραση η οποία θα είναι άμεση και θα χαρακτηρίζεται από έντονο πόνο ή αίσθημα καυσίματος και θα συνοδεύεται από πρήξιμό και ερυθρότητα του δέρματος, τόσο στην περιοχή του τσιμπήματος όσο και στην ευρύτερη περιοχή. Και τα δύο βελτιώνονται συνήθως σε λίγες ώρες. Όμως περίπου ένα στα δέκα παιδάκια θα εμφανίζει αυτό που λέγεται μείζονα τοπική αντίδραση και εκεί που το σύνηθες πρήξιμο φτάνει από το ένα μέχρι τα πέντε εκατοστά, αρχίζει το πρήξιμο να επεκτείνεται έως και τα δέκα εκατοστά και αυτό να συμβαίνει μέχρι και δύο ημέρες ΜΕΤΑ από το τσίμπημα. Στην συνέχεια η αντίδραση αυτή μπορεί να χρειαστεί για να εξαφανιστεί μέχρι και δέκα ημέρες από το αρχικό τσίμπημα..
Η αντίδραση αυτή τρομοκρατεί τους γονείς, καθώς πιστεύουν ότι το παιδί τους έχει πάθει αλλεργικό shock, κάτι που δεν ισχύει. Όμως είναι σημαντικό να εκτιμηθεί ιατρικά άμεσα το παιδί καθώς, από τα δέκα παιδιά που θα εμφανίσουν την μείζονα τοπική αντίδραση, το ένα μπορεί σε επόμενο τσίμπημα να πάθει αναφυλαξία ή αλλεργικό shock. Αν λοιπόν το παιδί εμφανίσει τέτοια αντίδραση είναι απαραίτητη η ιατρική του εξέταση και η περαιτέρω διερεύνησή του, καθώς επόμενο τσίμπημα μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνο ακόμα και για την ζωή του παιδιού.
Πως τα αντιμετωπίζουμε:
Αρχικά, αν έχει μείνει το κεντρί στο δέρμα του παιδιού, προσπαθούμε να το αφαιρέσουμε, χωρίς όμως να προκαλέσουμε κάποια άλλη βλάβη στην περιοχή (πχ να χρησιμοποιήσουμε μαχαίρι). Όσο γρηγορότερα γίνει αυτό, τόσο καλύτερα είναι. Σημαντικό είναι να γνωρίζουμε ότι το έντομο εκχέει το δηλητήριο του άμεσα, κάποια δευτερόλεπτα μετά το τσίμπημα, οπότε αν αργήσουμε λιγο να αντιληφθούμε ότι το παιδί μας τσιμπήθηκε από μέλισσα ή σφήκα, δεν χρειάζεται να είναι η πρώτη μας κίνηση αυτή.
Εφαρμόζουμε κρύα επιθέματα στην περιοχή (ένα βρεγμένο δροσερό κομμάτι πανί ή μια παγοκύστη τυλιγμένη σε ένα κομμάτι πανί).
Αν το παιδί μας εμφανίσει πόνο του δίνουμε κάποιο αναλγητικό όπως ιβουπροφένη ή παρακεταμόλη στην σωστή δοσολογία για το βάρος του.
Αν εμφανίσει τοπικά κνησμό, εφαρμόζουμε μη φαρμακευτικές αλοιφές που υπάρχουν στα φαρμακεία.
Αν τα συμπτώματα επιδεινωθούν και δεν βελτιώνονται, θα πρέπει να αναζητησει ο γονιός ιατρική βοήθεια.
Ο σημαντικότερος κίνδυνος όμως που έχει το τσίμπημα από την σφήκα ή την μέλισσα είναι η πιθανότητα το παιδί να εμφανίσει αλλεργική αντίδραση, η οποία αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα μπορεί να καταλήξει σε αναφυλακτικό shock, κατάσταση δυνητικά επικίνδυνη για την ζωή του παιδιού.
Κάποια συμπτώματα που θα μας ανησυχήσουν:
· Μεγάλες κοκκινήλες στο δέρμα ή πρήξιμο μακριά από την περιοχή του τσιμπίματος (πχ πρήξιμο στα μάτια ή στα χείλια του παιδιού ενώ το τσίμπημα έχει γίνει στο χέρι)
· Πόνος στην κοιλιά, εμετός ή διάρροια
· Δυσκολία στην αναπνοή και βράχνιασμα της φωνής
· Έντονη αδυναμία, κακοδιαθεσία ή λιποθυμία του παιδιού
Όλα αυτά θα πρέπει να ανησυχήσουν το γονιό και να αναζητήσει άμεσα ιατρική φροντίδα για το παιδί του, όπου υπάρχει κοντινότερα παιδίατρος ή οποιαδήποτε ιατρική δομή. Αντίθετα με ότι ακούγεται, αλλεργική αντίδραση μπορείς να πάθει και την ΠΡΩΤΗ φορά που τσιμπηθεί το παιδί.
Τελειώνοντας, κάποιες φορές, ιδίως αν ξύσει το παιδί μας έντονα το τσίμπημα, το δήγμα μπορεί να μολυνθεί από κάποιο μικρόβιο και να προκληθεί δευτεροπαθής μικροβιακή επιμόλυνση. Αν το τσίμπημα του παιδιού μας λοιπόν εμφανίσει κάποια κρούστα, αρχίσουν και τρέχουν υγρά ή πρηστεί ακόμα περισσότερο και γίνει έντονα ερυθρό, θα πρέπει να εκτιμηθεί παιδιατρικά.
Τα τσιμπήματα από έντομα με κεντρί, όπως είναι η μέλισσα ή η σφήκα, είναι συχνά το καλοκαίρι και ανησυχούν ιδιαίτερα τους γονείς. Με τις παραπάνω οδηγίες θα μπορέσετε να ανακουφίσετε γρήγορα από τον πόνο το παιδί σας και να αναγνωρίσετε έγκαιρα τυχόν επιπλοκές τους.
Δρ. Γεώργιος Αντωνογεώργος, Παιδίατρος, Βιοστατιστικός – Επιδημιολόγος