Γράφει η Δρ. Ιωάννα Περικλέους, Παιδίατρος
Τι είναι η Γρίπη και που οφείλεται;
Η Γρίπη είναι λοίμωξη του αναπνευστικού που προκαλείται από τους ιούς της Γρίπης. Πολλοί νομίζουν πως η Γρίπη είναι το απλό κοινό κρυολόγημα. Η αλήθεια είναι ότι διαφέρει από το κοινό κρυολόγημα τόσο ως προς την αιτιολογία αλλά και ως προς την σοβαρότητα των συμπτωμάτων και επιπλοκών που μπορεί να προκύψουν. Το κοινό κρυολόγημα είναι ήπια και αυτοπεριοριζόμενη νόσος , ενώ η Γρίπη προκαλεί πιο σοβαρά συμπτώματα και κάποιες φορές επιπλοκές.
Ποιους μήνες εμφανίζεται;
Η Γρίπη εμφανίζεται κυρίως από το Δεκέμβρη έως το Φλεβάρη ενώ κρούσματα εμφανίζονται ακόμα και μέχρι το Μάιο. Ο Φλεβάρης συνήθως είναι ο μήνας με τη μεγαλύτερη νοσηρότητα.
Πώς μεταδίδεται η Γρίπη;
O ιός της Γρίπης μεταδίδεται κυρίως μέσω σταγονιδίων που απελευθερώνονται με τον βήχα, το φτάρνισμα, την ομιλία αλλά και μέσω μολυσμένων επιφανειών από εκκρίσεις του αναπνευστικού. Η μετάδοση του ιού γίνεται 1 μέρα πριν την έναρξη της νόσου έως και 7 μέρες μετά. Επομένως κάποιος μπορεί να μεταδώσει τη νόσο πριν την εμφάνιση των συμπτωμάτων!!!
Ποια είναι τα συμπτώματα της Γρίπης στα παιδιά και πόσο διαρκούν;
- Υψηλός πυρετός, ρίγος
- Βήχας μη παραγωγικός
- Πονόλαιμος, ρινική καταρροή ή συμφόρηση
- Πονοκέφαλος
- Πόνοι στους μύες και τις αρθρώσεις
- Έμετοι , διάρροιες κυρίως σε παιδιά
- Στα βρέφη μπορεί να προκαλέσει κλινική εικόνα που μοιάζει με εικόνα σηψαιμίας ( sepsis like picture)
Στην πλειονότητα των παιδιών τα συμπτώματα διαρκούν από 3-7 μέρες . Παρόλα αυτά, ακόμα και προηγουμένως υγιή παιδιά χωρίς παράγοντες κινδύνου μπορεί να εμφανίσουν επιπλοκές.
Ποιες είναι οι επιπλοκές της Γρίπης στα παιδιά;
Οι επιπλοκές της Γρίπης εμφανίζονται κυρίως σε παιδιά με παράγοντες κινδύνου καθώς όμως και σε παιδιά προηγουμένως υγιή.
- Πνευμονία, βρογχιολίτιδα, λαρυγγοτραχειοβρογχίτιδα, οξεία μέση ωτίτιδα, οξεία παραρρινοκολπίτιδα (είτε από τον ίδιο τον ιό της Γρίπης είτε ως δευτεροπαθής επιμόλυνση από βακτήριο)
- Εγκεφαλίτιδα
- Μυοκαρδίτιδα , μυοσίτιδα, Σ. Guillain Barre κτλ
Ποια παιδιά αλλά και ομάδες πληθυσμού γενικότερα εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο για επιπλοκές;
- Όλα τα παιδιά κάτω των 5 ετών και ιδιαίτερα κάτω των 2 ετών.
- Παιδιά και ενήλικες με χρόνια νοσήματα πχ αναπνευστικά, καρδιοπάθειες, χρόνια νευρολογικά, χρόνιες νεφροπάθειες, αιμοσφαιρινοπάθειες κτλ.
- Παιδιά και ενήλικες με ανοσοκαταστολή, μεταμόσχευση.
- Παιδιά με μακροχρόνια χρήση ασπιρίνης.
- Άτομα που έρχονται σε στενή επαφή με βρέφη < 6 μηνών ή άλλα άτομα υψηλού κινδύνου
- Άτομα άνω των 65 ετών
- Έγκυες και λεχώνες
- Εργαζόμενοι σε υπηρεσίες υγείας
- Κλειστοί πληθυσμοί πχ σχολές , ιδρύματα
Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε τα παιδιά μας από την Γρίπη;
- Η καλύτερη μέθοδος πρόληψης είναι ο ετήσιος εμβολιασμός. Σύμφωνα με τις τελευταίες οδηγίες AAP/ CDC συστήνεται ο εμβολιασμός όλων των ατόμων άνω των 6 μηνών που δεν έχουν αντένδειξη για εμβολιασμό.
- Καλό και τακτικό πλύσιμο χεριών. Όχι επαφή χεριών με μύτη , στόμα πριν το πλύσιμο.
- Καλός καθαρισμός κοινών επιφανειών στα σχολεία.
- Κατοίκον περιορισμός τουλάχιστον για μια εβδομάδα μετά την έναρξη των συμπτωμάτων.
- Θεραπεία με αντιικά φάρμακα κυρίως για άτομα υψηλού κινδύνου για επιπλοκές ή σε σοβαρή νόσο. Στα παιδιά συστήνονται οι αναστολείς νευραμινιδάσης οσελταμιβίρη (άνω των 2 εβδομάδων) και ζαναμιβίρη (άνω των 7 ετών).
- Χημειοπροφύλαξη με αντιικά φάρμακα επί ενδείξεων όπως παιδιά υψηλού κινδύνου που δεν εμβολιάστηκαν ή είχαν αντένδειξη για εμβολιασμό.
Πότε πρέπει να εμβολιαστούμε και με ποιο εμβόλιο;
Τα εμβόλια που συστήνονται είναι το αδρανοποιημένο τριδύναμο ή τερταδύναμο . Δεν συστήνεται το εμβόλιο με ζώντες ιούς λόγω μειωμένης αποτελεσματικότητας τις προηγούμενες χρονιές. Ο εμβολιασμός ιδανικά πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του Οκτώβρη. Βέβαια για όσους δεν εμβολιάστηκαν ο εμβολιασμός συνεχίζεται και τους επόμενους μήνες εφόσον υπάρχει νοσηρότητα. Τα παιδιά κάτω των 8 ετών που θα εμβολιαστούν για πρώτη χρονιά χρειάζονται 2 δόσεις με μεσοδιάστημα 4 εβδομάδες τουλάχιστον. Επομένως για τα παιδιά αυτά είναι καλό να ξεκινά ο εμβολιασμός με την 1η δόση από τον Σεπτέμβριο. Για όλους τους υπόλοιπους ο εμβολιασμός ολοκληρώνεται σε 1 δόση.
Ποίες οι παρενέργειες από τον εμβολιασμό;
Γενικά το εμβόλιο της Γρίπης είναι ασφαλές! Μερικές ανεπιθύμητες ενέργειες είναι:
- Ερυθρότητα , οίδημα στο σημείο της ένεσης
- Πονοκέφαλος
- Σπανιότερα πυρετός, ναυτία, μυαλγίες, λιποθυμικό επεισόδιο
Πότε αντενδεικνύεται ο εμβολιασμός για τη Γρίπη;
- Βρέφη κάτω των 6 μηνών
- Σοβαρή αλλεργική αντίδραση στο αυγό. Τα άτομα αυτά εφόσον θα εμβολιαστούν, αυτό πρέπει να γίνεται σε Νοσοκομειακό περιβάλλον με εκπαιδευμένο προσωπικό. Παιδιά με ήπια αλλεργία στο αυγό μπορούν να εμβολιαστούν και δεν χρειάζεται παρακολούθηση.
- Σοβαρή αλλεργική αντίδραση σε συστατικό του εμβολίου ή σε προηγούμενο εμβολιασμό .
- Εμπύρετο νόσημα
- Ιστορικό Σ. Guillain Barre
Τελειώνοντας, θα ήθελα να τονίσω μερικά σημεία.
- Οι ιοί της Γρίπης προσβάλλουν όλες τις ηλικίες αλλά συχνότερα προσβάλλουν τα παιδιά και τους εφήβους. Επομένως τα περισσότερα κρούσματα αφορούν τον παιδικό πληθυσμό και νεαρά άτομα.
- Κίνδυνο για επιπλοκές από τη Γρίπη δεν εμφανίζουν μόνο τα άτομα υψηλού κινδύνου αλλά και τα υγιή άτομα.
- Ο εμβολιασμός είναι το καλύτερο μέτρο προφύλαξης από την Γρίπη
- Το εμβόλιο της Γρίπης είναι ασφαλές εμβόλιο
- Ο εμβολιασμός συστήνεται για ΟΛΟΥΣ άνω των 6 μηνών, εφόσον δεν εμφανίζουν αντένδειξη για εμβολιασμό.
Δρ. Ιωάννα Περικλέους M.D
Παιδίατρος
Ηρακλέους 2 με γωνία Αρχιεπισκόπου Μακαρίου ΙΙΙ,
Διαμ.201, 2320, Λακατάμια, Λευκωσία
Τηλ.22260604, ioanna863@hotmail.com