Η επιστροφή στο σχολείο είναι πάντα μία μεγάλη αλλαγή για το παιδί. Τα παιδιά που αρχίζουν το σχολείο για πρώτη φορά ή μετακινούνται σε ένα νέο σχολείο, καλούνται να αντιμετωπίσουν την μεγαλύτερη προσαρμογή. Όμως ακόμα και η μετάβαση σε μεγαλύτερη τάξη, σημαίνει ότι έχουν να αντιμετωπίσουν περισσότερες ακαδημαϊκές απαιτήσεις, έναν νέο δάσκαλο και ένα μεταβαλλόμενο κοινωνικό κύκλο.
Ωστόσο, μια μικρή προετοιμασία μπορεί να κάνει αυτές τις πρώτες εβδομάδες του σχολείου ευκολότερες για τα παιδιά σας και για σας.
Τα θέματα που παρουσιάζουμε και οι προτάσεις ισχύουν για τα παιδιά όλων των ηλικιών που μπορεί να έχουν ασυνήθιστες εκρήξεις κατά τη διάρκεια της πρώτης εβδομάδας του σχολείου ή λίγο πριν αρχίσει το σχολείο. Αποδώστε τα στο στρες και μην είστε σκληροί μαζί τους. Αν είστε διαθέσιμοι γι’ αυτά, δεν θα χρειάζεται να καταφύγουν σε ξεσπάσματα. Προτού το καταλάβετε, θα συνηθίσουν στη νέα ρουτίνα και όλα θα τακτοποιηθούν!
Ας δούμε μερικές προτάσεις.
Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας είναι εξοικειωμένο με το σχολείο. Αν ήταν στο ίδιο σχολείο την προηγούμενη χρονιά, τότε το μόνο που χρειάζεται είναι να μιλήσετε για τις διαφορές αυτού του έτους.
Για παράδειγμα, «Τώρα που είσαι στην πρώτη τάξη, θα παίζετε στο προαύλιο που είναι για τα μεγάλα παιδιά και θα τρώτε στο εστιατόριο μαζί με τα άλλα παιδιά.» ή «Τώρα που θα είσαι στην τρίτη τάξη, θα έχετε εργασία κάθε ημέρα.» ή «Τώρα που θα είσαι στο γυμνάσιο, θα πηγαίνεις μόνος στου στο σχολείο. Θα πρέπει να εξασκηθείς στο να διασχίζεις τον κεντρικό δρόμο.»
Αν αυτή είναι η πρώτη χρονιά του παιδιού σε αυτό το σχολείο, τότε θα είναι καλό να πάτε εκεί μαζί μερικές φορές, πριν ξεκινήσει επίσημα η σχολική χρονιά. Αν μπορείτε να μπείτε στο προαύλιο, θα βοηθήσει πολύ το παιδί να συνδεθεί με το νέο σχολείο.. Αν όχι, τουλάχιστον θαυμάστε το μέσα από το φράχτη και τονίστε τα θετικά που βλέπετε π.χ. την τσουλήθρα ή τις κούνιες.
Εάν το κτίριο είναι ανοιχτό, μπείτε μέσα για να το περιεργαστείτε. Αν επιτρέπεται, μπείτε στη βιβλιοθήκη, μέσα σε μια, δύο αίθουσες και χρησιμοποιήστε την τουαλέτα (σημαντικό για να νιώσει πιο ασφαλής εκεί). Αυτό είναι ό,τι καλύτερο!.
Γενικά, όσα περισσότερα δει το παιδί σας στο σχολείο, τόσο λιγότερο θα φοβάται το άγνωστο και τόσο πιο άνετα θα νιώθει την πρώτη ημέρα.
Επωφεληθείτε από τις ευκαιρίες κατατόπισης/ξενάγησης. Κάποια σχολεία επιτρέπουν στους νέους μαθητές, ιδιαίτερα στις μικρότερες τάξεις, να έρθουν στο σχολείο για μια συνάντηση κατατόπισης/ξενάγησης, πριν αρχίσει η σχολική χρονιά. Εάν το σχολείο δεν έχει ένα τέτοιο πρόγραμμα, ρωτήστε αν μπορείτε να πηγαίνετε μαζί με το παιδί να συναντάτε τη δασκάλα για λίγα λεπτά την ημέρα, πριν αρχίσει το σχολείο. Οι εκπαιδευτικοί εκείνη την εποχή συνήθως είναι απασχολημένοι με την προετοιμασία των αιθουσών και των υλικών που θα χρειαστούν αλλά κάθε έμπειρος δάσκαλος δίνει πρόθυμα μερικά λεπτά για να συναντήσει ένα νέο μαθητή και να τον κάνει να νιώσει άνετα, αφού ξέρει ότι αυτό βοηθά τους μαθητές να προσαρμοστούν στο σχολικό έτος.
Διευκολύνετε τη σύνδεση του παιδιού σας με το δάσκαλο. Όλα τα παιδιά θέλουν να νιώθουν συνδεδεμένα με το δάσκαλό τους για να είναι άνετα μέσα στην τάξη. Μέχρι να το νιώσουν αυτό, δεν είναι έτοιμα να μάθουν. Οι έμπειροι εκπαιδευτικοί το γνωρίζουν αυτό και επιδιώκουν να αποκτήσουν συναισθηματική επαφή με τους μαθητές τους κατά την έναρξη του σχολικού έτους. Προφανώς, αν μπορείτε να κανονίσετε να συναντήσει το παιδί σας το δάσκαλο εκ των προτέρων, κάντε το οπωσδήποτε.
Ωστόσο, υπάρχουν πολλοί τρόποι για να βοηθήσετε το παιδί σας να νιώσει σαν να ξέρει το δάσκαλο ακόμη κι αν δεν τον έχει γνωρίσει ποτέ.
Μόλις μάθετε ποιος δάσκαλος/δασκάλα θα αναλάβει την τάξη του παιδιού σας, αρχίστε να μιλάτε για το δάσκαλο με τρυφερό και οικείο τρόπο. Για παράδειγμα, «Όταν πας στην τάξη της κυρίας ….., πάω στοίχημα ότι θα εντυπωσιαστεί με το πόσο καλά ξέρεις να ζωγραφίζεις.», «Είμαι σίγουρη ότι η κυρία ……. διαβάζει ιστορίες στα παιδιά και θα μπορούσε να διαβάσει το αγαπημένο σου βιβλίο, αν το πάμε στο σχολείο.», «Είμαι σίγουρη ότι θα τα πάτε πολύ καλά με την κυρία …… και θα συμπαθήσετε ο ένας τον άλλο.»
Αν γνωρίζετε άλλα παιδιά που ήταν στην τάξη της εν λόγω δασκάλας, ζητήστε τους να πουν στο παιδί σας ποιο ήταν το καλύτερο στοιχείο της.
Ενθαρρύνετε το παιδί σας να φτιάξει μια ζωγραφιά για να την πάει στη δασκάλα την πρώτη ημέρα και να διαλέξει ένα ωραίο λουλούδι για εκείνη. Δεν έχει τόση σημασία τι είδους δασκάλα είναι η συγκεκριμένη. Το παιδί σας θα νιώσει συμπάθεια γι ‘αυτήν, στην οποία εκείνη είναι πιθανό να ανταποκριθεί θετικά. Ούτως ή άλλως, η αίσθηση της οικειότητας θα βοηθήσει το παιδί να συνδεθεί μαζί της.
Εάν παρατηρήσετε κατά την πρώτη εβδομάδα του σχολείου ότι το παιδί σας δεν φαίνεται να έχει συνδεθεί με τη δασκάλα του, μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί της άμεσα. Απλά εξηγείστε ότι το παιδί σας ήταν ενθουσιασμένο πριν αρχίσει το σχολείο αλλά δεν φαίνεται να έχει προσαρμοστεί ακόμα. Πείτε της ότι ελπίζετε να κάνει μια προσπάθεια για να προσεγγίσει το παιδί σας ώστε να συνδεθεί μαζί της και να αισθάνεται οικειότητα. Σχεδόν όλοι οι εκπαιδευτικοί κατανοούν αυτό το ζήτημα και θα δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στο παιδί σας κατά τη διάρκεια της πρώτης εβδομάδας, αν το ζητήσετε καλοπροαίρετα.
Διευκολύνετε το δέσιμο με τα άλλα παιδιά. Τα παιδιά είναι πάντα ανήσυχα για το νέο τους δάσκαλο αλλά αν γνωρίζουν κάποιο από τα άλλα παιδιά, θα αισθάνονται πιο άνετα. Εάν είστε νέοι στην πόλη, κάντε μια παραπάνω προσπάθεια να συναντήσετε άλλα παιδιά στη γειτονιά. Ακόμα κι αν το παιδί σας δεν είναι νέο στο σχολείο, μπορείτε να μάθετε ποια είναι τα άλλα παιδιά στην τάξη του και να οργανώσετε μια συνάντηση παιχνιδιού μεταξύ τους, ώστε το παιδί σας να αποκτήσει περισσότερη οικειότητα αν δεν έχει δει αυτά τα παιδιά όλο το καλοκαίρι. Εάν μπορείτε να κανονίσετε το παιδί σας να πάει στο σχολείο την πρώτη μέρα, μαζί με ένα παιδί που γνωρίζει, ακόμη και αν δεν είναι στην ίδια τάξη, αυτό θα λιγοστέψει τους φόβους του.
Εξάσκηση στο «αντίο». Για πολλά παιδιά, η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να πουν αντίο σε σας. Οργανώστε μικρούς αποχωρισμούς για να εξασκηθείτε στο να λέτε «αντίο» και αναπτύξτε μια ρουτίνα αποχωρισμού, για παράδειγμα μια αγκαλιά και μια φράση όπως «Σ ‘αγαπώ, να έχεις μια όμορφη μέρα και θα σε δω στις 2 το μεσημέρι!»
Μπορείτε να δώσετε στο παιδί σας ένα συμβολικό αντικείμενο για να του θυμίζει εσάς, όπως ένα μαντήλι σας ή μια μικρή πέτρα που βρήκατε στην παραλία μαζί, που μπορεί να κρατήσει στην τσέπη του ενώ είστε χώρια και να σας το δώσει πίσω κατά την επιστροφή σας.
Σιγουρευτείτε ότι έχετε βοηθήσει το παιδί να αναπτύξει δεσμό με το νέο του δάσκαλο. Είναι απαραίτητο να μεταφέρει το ενδιαφέρον του για σύνδεση από εσάς στο δάσκαλο, για να μπορέσει με άνεση να σας αφήσει να φύγετε.
Παναγιώτα Δ. Κυπραίου, Ψυχοθεραπεύτρια – Συντονίστρια Σχολών Γονέων,www.psychotherapeia.net.gr