Γράφει ο Δρ.Νίκος Μακρίδης – Ειδικός Παιδίατρος
Πονάει η ανάπτυξη του παιδιού πραγματικά;
Οι πόνοι ανάπτυξης στα παιδιά είναι αβλαβείς, αλλά οι γονείς πρέπει να μπορούν να τους διαχωρίσουν από τα συμπτώματα άλλων σοβαρών ασθενειών.
Όταν τα παιδιά ξυπνούν τη νύχτα και παραπονιούνται για πόνους στις αρθρώσεις, μπορεί να πρόκειται για αυτό που λέμε πόνοι της ανάπτυξης. Μεγαλύτερης διάρκειας πόνοι στις αρθρώσεις, ωστόσο, θα πρέπει να εξετάζονται από τον παιδίατρο, για να αποκλείσει σοβαρές παθήσεις του σκελετικού συστήματος, η άλλες καταστάσεις με παρόμοια συμπτωματολογία .Εδώ οι γονείς πρέπει να είναι προσεκτικοί.
Έως και το 30 % όλων των παιδιών προσχολικής ηλικίας πάσχουν, σύμφωνα με εκτιμήσεις, από τους λεγόμενους πόνους της ανάπτυξης. Επηρεάζονται παιδιά στο στάδιο της ανάπτυξης – μεταξύ του τέταρτου και έκτου και δέκατου έως 16ου έτους ζωής. Οι πόνοι συχνά συμβαίνουν δύο έως τρεις φορές το χρόνο και διαρκούν λίγες βδομάδες. Μπορούμε να σκεφτούμε ότι πρόκειται για τους πόνους ανάπτυξης, αν το παιδί παραπονιέται για πόνους στα πόδια κατά την ώρα που πάει για ύπνο, ή ακόμη και στη μέση της νύχτας.
Οι πόνοι εμφανίζονται κυρίως στους μυς και τα άκρα, συνήθως στα πόδια, αλλά και στα γόνατα, τις πατούσες, τα χέρια, τις γάμπες και τις κνήμες. Ειδικά κατά τη διάρκεια ηρεμίας και χαλάρωσης του παιδιού, οι πόνοι αυτοί γίνονται πιο αισθητοί, γι αυτό και τις πλείστες φορές εμφανίζονται το απόγευμα και τη νύχτα. Μερικές φορές μπορεί επίσης να έχουμε και κράμπες.
Τυπικά συμπτώματα
- Οι πόνοι εμφανίζονται το απόγευμα ή τη νύχτα, συχνά μετά από εκτεταμένη κινητικότητα/άσκηση την μέρα.
- Κατά τη διάρκεια σωματικής άσκησης, το παιδί δεν παραπονιέται για πόνους.
- Ο πόνος δεν είναι εντοπισμένος ακριβώς, αφορά κυρίως τα μακρά οστά (άνω και κάτω μηρός) ή πιο σπάνια τις αρθρώσεις.
- Ο πόνος μεταναστεύει ή αλλάζει πλευρά.
- Η διάρκεια του πόνου κυμαίνεται από μερικά λεπτά έως μία ώρα.
- Το επόμενο πρωί το παιδί είναι ελεύθερο συμπτωμάτων.
Ανεξερεύνητη αλλά ακίνδυνη κατάσταση
Η αιτία των πόνων αυτών είναι ανεξερεύνητη μέχρι τώρα. Αλλά είναι ευτυχώς ως επί το πλείστον αβλαβείς. Σαν αιτία υπάρχει η υποψία του τεντώματος των τενόντων και των συνδέσμων, οι οποίοι δεν μεγαλώνουν με την ίδια ταχύτητα όσο τα οστά κατά τη νυχτερινή μίνι εκτόξευση της ανάπτυξης έως και 0,2 χιλιοστά ανά ημέρα. Ο όρος ‘’πόνοι ανάπτυξης’’ ως εκ τούτου, στην πραγματικότητα έχει επιλεγεί λανθασμένα, διότι η ανάπτυξη αυτή καθ’ εαυτή δεν πονά. Αυτά που πονούν είναι οι αρθρώσεις, οι μυς και τα άκρα.
Όμως κατά τη διάρκεια του φαινομένου του πόνου, δεν υπάρχουν αλλοιώσεις στα οστά, τις αρθρώσεις ή στα εργαστηριακά ευρήματα. Οι γιατροί πιστεύουν ότι οι πόνοι δεν προκαλούνται κατ ‘ανάγκη από τη διαδικασία της ανάπτυξης, αλλά από μια υπερφόρτωση των όχι ακόμα πλήρως ανεπτυγμένων μυών, ή από το συνδυασμό ανάπτυξης και υπερφόρτωσης. Ως εκ τούτου, θα πρέπει σε παιδιά που ασχολούνται πολύ με τον αθλητισμό, να λαμβάνεται λεπτομερές ιστορικό, σχετικά με το άν ο πόνος εμφανίζεται μετά από έντονη άσκηση.
Δεν αγνοούμε τον πόνο
Πάρτε το παιδί σας στα σοβαρά! Συνήθως οι πόνοι είναι πραγματικοί, και δεν τους επικαλείται το παιδί επειδή δεν έχει καμία επιθυμία να τρέξει ή να πάει στο σχολείο την επόμενη μέρα. Είναι σημαντικό να γίνει διάκριση του αβλαβούς, αν και ενοχλητικού πόνου από επικίνδυνες ασθένειες του σκελετικού συστήματος, όπως η φλεγμονή των οστών, ρευματικές παθήσεις ή ακόμη και καρκίνος των οστών. Αυτές οι σοβαρές ασθένειες στο σκελετικό σύστημα πρέπει να εντοπίζονται και να αντιμετωπίζονται άμεσα. Ως εκ τούτου, οι πόνοι ανάπτυξης είναι μία διάγνωση που γίνεται εξ αποκλεισμού.
Αυτό σημαίνει, ότι πρώτα θα πρέπει να αποκλείονται άλλες σοβαρές αιτίες του πόνου. Αν δεν εξαφανιστούν τα συμπτώματα μετά από δύο εβδομάδες, θα πρέπει κατ ‘ανάγκη να αποταθούμε στον παιδίατρο. Ακόμα ,όταν ο πόνος εμφανίζεται μόνο σε ένα σημείο και δεν μεταναστεύει, ή το παιδί μόνιμα δεν μπορεί να επιβαρύνει ένα πόδι ή αν υπάρχουν ορατές ή επώδυνες τοπικές αλλοιώσεις, όπως για παράδειγμα, οίδημα και ερυθρότητα, αυτά είναι φυσικά, ένας λόγος για να ζητήσετε αμέσως ιατρική βοήθεια.
Με αυτά τα συμπτώματα το παιδί πρέπει να επισκεφθεί τον παιδίατρο:
- Εάν το παιδί σας δεν μπορεί να σταθεί.
- Αν έχει ένα αιμάτωμα( μελανιά) που δεν υποχωρεί.
- Αν το παιδί σας παραπονιέται για πόνο όταν το πόδι του μετακινηθεί παθητικά.
- Αν μια άρθρωση είναι ζεστή ή /και πρησμένη.
- Εάν στο σώμα του εμφανίζονται εξανθήματα (κοκκινίλες) ή οιδήματα.
- Αν το παιδί σας παραπονιέται συνεχώς για πόνο μόνο σε ένα ορισμένο σημείο.
- Εάν το παιδί σας δεν αισθάνεται τίποτα στο πόδι (ακόμα και αν το τσιμπήσουμε για παράδειγμα).
- Εάν το παιδί σας έχει πυρετό ή / και παραπονιέται για σοβαρές κεφαλαλγίες.
Πώς μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου με τους πόνους ανάπτυξης;
Εάν οι πόνοι παρουσιάζονται ως αβλαβείς πόνοι ανάπτυξης , μπορούμε μόνο να ανακουφίσουμε τον πόνο. Δίνουμε στο παιδί πολλή προσοχή και το καθησυχάζουμε. Μία χλιαρή κομπρέσα στην επώδυνη περιοχή ή ένα ζεστό μπάνιο μπορεί να βοηθήσει με τον πόνο. Τρίβουμε τις αρθρώσεις με λαδάκι ή αλοιφή για αθλητές και διαβάζουμε κάτι στο παιδί μας αν χρειάζεται την παρουσία μας.
Αν οι πόνοι είναι πολύ έντονοι, μπορούμε επίσης να χορηγήσουμε ένα παυσίπονο όπως η παρακεταμόλη , φυσικά ανάλογα με το βάρος του παιδιού, και σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού.
Ass Prof Dr med Νίκος Μακρίδης MD,PhD
Ειδικός Παιδίατρος
Διδάκτωρ πανεπιστημίου Βιέννης-Αυστρίας
Επίκουρος Καθηγητής Παιδιατρικής,Παιδιατρικής αιματολογίας,Παιδιατρικής ογκολογίας St. George’s University of London Medical School, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας
http://drmakrides.blogspot.com.cy
drmakrides@cablenet.com.cy
